baharat yolu

Baharat Yolu

Antik Çağ'dan beri Avrupalılar baharatları Uzakdoğu'dan getirtiyorlardı.Karanfil tanesinden,kardeş kanı denen reçineye kadar yüz türlü baharat sadece mutfaklara değil ilaç yapımına da yarıyordu.Çip ipekleri,fildişi,inanılmaz nitelikteki değerli taşlar hep aynı yolu Moğul yolunu izliyordu.Bu yol onları Karadeniz'de İtalyanlar'a ait limanlara götürüyordu.1395'te Timur'un sivarileri bu limanları yaktılar.O zaman Avrupalılar ikmal yapmayı Müslümanlar aracılığıyla sürdürdüler.Alışverişlerin gelişip artması,Ortaçağ sonunda şiddetli bir altın para gereksinimine yol açtı.

Metal para ihtiyacının ötesinde,prenslerin sarayları,tüccar burjuva sınıfı ve kilise altından yapılmış lüks eşyalar istiyordu.Oysa bu kıymetli metal Afrika'dan geliyordu.Az bulunması da bu istekleri gerçek bir saplantı haline getiriyordu.Tüccarlar Sudan'ın altın trafiğini kontrol altına almayı ve kendilerine doğrudan baharat sağlamak için Uzakdoğu'ya doğru yeni bir yol bulmayı ümit ediyorlardı.

Okyanuslarla savaşmak için sağlam gemiler yeterli değildi,yön bulmak denizler üzerinde bulunulan noktayı saptamak ve yeni keşfedilen kıyıların haritalarını çıkarmak gerekliydi.Çin'den Ortadoğu'ya daha 11.yüzyıldan başlayarak mıknatıslı iğne kullanılıyordu.Boğal bir mıknatıs üzerinde dönebilecek şekilde yerleştirilen iğne kuzey-güney doğrultusundasabit kalıyordu.Yeryüzündeki manyetik çekim alanını gözardı eden denizciler mıknatısı sihirli bir taş olarak görüyordu.12.yüzyılda mıknatıslı iğne Araplar tarafından Akdeniz'de yaygın biçimde kullanıldı.Bu değerli aleti alan İtalyanlar ona,iğnenin içinde döndüğü küçük kutunun adından esinlenerek "bussola"ismini verdiler.İğnenin altındaki kadranı ufku bölümleyen otuz iki kesmeye ayırıp aleti geliştirdiler.Haritalar üzerine yansıtılan bu yönler denizlerde seyretmeyi mümkün kılıyordu.Haritanın kullanılmadığı yerlerde kaşifler yıldızlardan faydalanarak konumlarını bulmak için usturlap ve kundakli yay kullanıyorlardı.Bilinmeyen kıyılara yaklaşmak karaya oturma olaslığı yüzünden riskliydi:
Denizciler harita ve pusuladan yararlanmaksızın iskandile derinlik saptanan Kuzey Denizi yöntemlerini uygulardı.İçyağınına bulunan iskandil,denzin derinliği ve denizdinin şeklini öğrenmeye yarardı.