yazı








Yazının Yaygınlaşması

3000 yıldan fazla bir süre kullanılan çivi yazısı,Ortadoğu'da birbirinden çok ayrı,farklı ailelerden olan çeşitli dillerde kayıtlar için kullanıldı.Yazıyı bulan halkın dili olan Sümerce,Milat'tan 2000 yıl önce ölü bir dil haline gelmişti.Konuşulan bir dil olmamasına karşın,Sümerce her zaman için Mezopotamya'da bir kültür dili olarak kaldı.Ortaçağ'da Latincenin Avrupa'da kültür dili oluşu gibi,Sümercenin yerini akıcı,çok kullanılan,konuşulan dil olarak Akadlar'ın konuştuğu dil almıştı.Babil Kralı Nabukadnezar'ın dili Babilonca,bu dilin daha gelişmişidir.Akadlar'ın dili büyük bir yükseliş kaydetmişti.M.Ö 1500 yıllarına kadar Mısır'a dek uluslararsı iletişiminde,ticarette kullanıılömıştı,günümüzün İngilizcesi gibiydi.Uluslararası diplomatik anlaşmalar iki dilde yapılıyordu: 
Her hükümdar bu anlaşmaları Akadça ve kendi diline yazıyordu.Çiviyazısı her zaman için çok karmaşık bir yazıydı;buna rağmen Akdeniz kıyılarında yaygınlaşmaya,doğruğa çıkmaya başladığında,daha sade,basit bir yazı sistemi kullanılmaya ve yayılmaya başlamıştı;bu,alfabeydi..

Çivi ve alfabe yazısı..

İki katip yazı yazıyor.Biri kil bir tabletin üzerine çiviyazıyla yazarekn,diğeri bir papirüsün üzerine alfabe yazısıyla yazıyor.M.Ö.1000 yılından ihtibaren,Mezopotamya'da toplumda bir değişme olur ve Fenikeliler'in diline benzer yazıyla yazısıyla yazılan Aramca-karmaşık çivi yazısıyla yazılan Akadçanın yerini alır.

Alfabenin Bulunuşu

Alfabe,sınırlı sayıda harfleri belirten şekillerden oluşan sistemdir.Bir dilin basit seslerini,sesli veya sessiz harflerini yazıya çevirmeye yarar.Bu,Akdeniz kıyılarında deniz ticareti yapan,müşterileriyle çabuk ilişki kurmak isteyen,müşterilerinin kendilerini anlayabilmeleri için,öğrenilmesi ve anlaşılması kolay bir yazı bulma telaşında olan tüccar halkların bir buluşuydu.

Alfabeyi oluşturmak için yapılan ilk çalışmalar M.Ö.1800 yıllarına kadar uzanıyor.Suriye'de Ugarit Limanı'nda yapılan kazılarda,yaklaşık M.Ö. 1350 yıllarında kalma,basitleştirlimiş,sadeleştirilmiş çiviyazısıyla hazırlanmış kil üzerine yazılmış bir alfabe kitabıyla çok sayıda yazı bulunmuştur.

Daha sonra Fenike'de Biblos'ta M.Ö. 1100 yıllarından katipler,yirmi iki şekilden oluşan yalnızca sessiz harfleri kaydeden bir alfabe kullanmaya başlamışlardı.Bu,çivi yazısını tamamen bıraktıklarını gösteriyordu.Fenikeliler'in dili,Arapça ve İbranice gibi bir Sami diliydi.Diğer Sami dillerinde olduğu gibi sesli harfler yazıda kaydedilemezdi.

Papirüs,hafif ve taşıması kolay olduğu için bu alfabenin en ayrıcalıklı desteği olmuştur.M.Ö. 900'lere doğru Yunanlılar bu alfabeyi buldular.Onlar da yazı sistemlerinin Etrüskler aracılığıyla Romalılar'a geçirdiler.Bu Latin alfabesi yirmi altı harfliydi ve biz şimdi bu alfabeyi kullanıyoruz.







Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol